Etiket

diyet

Yazılar

Covid-19 sürecinin de etkisiyle fazla kilolarından şikayet edenlerin sayısı hızla arttı. Şimdi, alınan kilolar aynı hızla verilmeye çalışılıyor, bu uğurda da şok diyetlerle sağlığı riske atacak uygulamalara gidilebiliyor! Acıbadem Maslak Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Yeşim Özcan “Yapılan diyetlerin bir uzman kontrolünde olması ve kişiye özel planlanması gerektiği hep istediğimiz ve hatırlattığımız bir konudur. Çünkü her bireyin yaş, cinsiyet, metabolizma hızı farklıdır. Dikkat etmeniz gereken en önemli şey yaptığınız diyetin gerçekten sizin hayat şeklinize, yaşam koşullarınıza uymasıdır. Eğer diyet yapmak için bir süre belirleyip o süre bittiğinde eski yanlış beslenme alışkanlıklarınıza dönerseniz verdiğiniz kiloyu hızla geri alır, motivasyon konusunda da sorun yaşarsınız” diyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Yeşim Özcan, diyette en sık yapılan 7 yanlışı anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.

Tek öğün beslenmek

Diyet yaparken kendinizi aç bırakmayın. Evet aç kaldığınızda kilonuz tartıda eksik görünebilir. Ama bu gerçek bir kilo kaybı değildir. Bu yöntemle vücut su kaybediyor, kaslar küçülüyor ama yağ kaybı olmuyor. Kendinizi aç bıraktığınızda metabolizma hızınız da düşer ve zamanla vücut bu duruma tepki vermeye başlar. Halsizlik, baş ağrısı, sinirlilik, tansiyon düşüklüğü, kabızlık, cilt kuruluğu gibi problemler görülür. Bu yüzden çok kısa sürede hızlı sonuçlar veren popüler diyetlerden, zayıflama ilaçlarından, kulaktan dolma bilgilerden uzak durun ve sağlığınız için diyetisyenleri tercih edin. Dengeli beslenmeyi öğrenerek sağlıklı kilo verin. Aç kalmadan sevdiğiniz her şeyi ölçülü yiyerek, sağlığınızı koruyarak kilo verebilirsiniz.

Ara öğün yapmamak

Kilonuzu kontrol etmede size yardımcı olacak en önemli şey ara öğün yapmak. Günlük beslenmeyi basitçe 3 ana 1 ara öğün olmak üzere bölerek kan şekerinizi dengede tutup ani acıkmalarınızı önleyebilirsiniz. Sabah yapılan tek öğünden sonra gün boyu bir şey yemeyip akşam tek bir öğünle fazlasıyla yemek sık karşılaşılan bir beslenme problemi. Bu beslenme şekli metabolizma hızını düşürür ve kilo vermeniz zorlaşır. Yapacağınız ara öğünlerle metabolizma hızınızı da artırarak daha kolay kilo verebilirsiniz. Beslenme ve Diyet Uzmanı Yeşim Özcan “Ara öğün vermek istemediğimiz bazı bireyler de olabiliyor ama bu yine bir uzman kontrolünde olmalıdır” diyor.

Kahvaltıyı atlamak

Güne kahvaltı ile başlayarak önce metabolizmanızı uyandırın. Hızlı bir metabolizma için günün en önemli öğünü olan kahvaltıyı atlamayın. Bazı zamanlar iştahsızlık, geç uyanma veya vakit bulamama gibi durumlar kahvaltı etmemek için bahanelerimiz olabiliyor. Bu sebeple her gün klasik zeytin, peynir, yumurtadan oluşan bir kahvaltı etmek zorunda değilsiniz; yulaf/granola ve yoğurt, meyve ile de güne başlayabilirsiniz. Kahvaltı gün içindeki kan şekeri seviyenizi dengede tutacağı için ani acıkmaların da önüne geçecektir.

Limonlu su içmek

Acıbadem Maslak Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Yeşim Özcan “Özellikle sabahları aç karına içilen limonlu, sirkeli su yağ yakmaz ve kilo kaybına sebep olmaz. Aksine eğer hassas ve gastrit, ülser gibi bir mide probleminiz varsa daha da kötü olabilir. Limonlu su sadece sindirime yardımcı olur. Bağırsakları temizler. Tabi ki sabah uyandığınızda ilk içeceğiniz su olsun, eğer mide probleminiz yoksa içine limon da ekleyebilirsiniz ama bu sizin kilo vermeniz için yeterli bir çözüm değildir” diyor.

Ekmek tüketmemek

Diyet yapan kişilerde sık rastlanan hatalardan biri de kilo verebilmek için ekmek yememek. Oysa; aksine porsiyonunu iyi ayarlarsanız ekmek kilo vermenize yardım eder. Dikkat etmeniz gereken şey hangi ekmeği ne kadar yediğiniz! Ekmeğinizi tam buğday, çavdar, çok tahıllı, karabuğday veya yulaflı tercih edin. Sadece diyet yapanlar için değil sağlıklı beslenmek isteyen herkes beyaz ekmek yerine tam buğday, çavdar, tahıllı ya da yulaflı ekmek yemeli. Çünkü bu ekmekler içerdiği yüksek lif oranı ile tokluk hissi sağlar ve kan şekerinizi dengede tutar. Ayrıca ekmek sinir sisteminizi koruyan B vitaminlerinden de zengindir. Ekmek günlük beslenmenizde asla vazgeçmeyeceğiniz besininiz olsun.

Sadece meyve yemek

Meyve vitamin, mineral ve lif açısından zengin çok sağlıklı bir besin olmasının yanında içinde fruktoz yani meyve şekeri bulunduğunu da unutmamak gerekir. Yani meyve sınırsız tüketilebilecek bir besin değildir. Eğer porsiyonuna dikkat edilmezse tüketilen şeker miktarı arttığı için göbek ve bel çevresi yağlanmasının yanı sıra karaciğer yağlanmasına da sebep olur. Meyve tüketimi yaşa göre farklılık gösterse de ortalama günlük 3-4 porsiyondan fazla tüketilmemelidir.

Light ürünleri sınırsız tüketmek

Acıbadem Maslak Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Yeşim Özcan “Yiyecek ya da içeceklerin light olanlarının kalorisiz olduğu düşünülür ama özellikle light içeceklerde kullanılan tatlandırıcıları vücut şeker olarak algılayıp insülin yanıtı verebilmektedir. Sürekli light ürün kullanarak kalori hesabı yaparak yapılan diyetlerde uzun vadeli başarılı sonuç almak çok zordur” diyor.

Kilo vermek istiyoruz ve spor yapıyoruz diye istediğimiz herşeyi yiyemeyeceğimizi biliyoruz. Spordan önce ve sonra tüketmemiz gereken besinler hep aklımızda soru işareti oluyor. Hatta kilo vermenin spordan çok beslenmeyle ilgili olduğunu da sıkça duyuyoruz.

Peki kilo vermek istiyoruz ve düzenli spor yapıyoruz ancak spor yaparken ya da sonrasında ani yeme atakları geçirmemek için neler yemeliyiz ?

Spor esnasında kalori ihtiyacımız olacağından, vücudumuz tarafından hemen enerjiye dönüştürülecek karbonhidrat grubu besinler bizim sporda ihtiyacımız olan enerjiyi sağlayacaktır. Spordan çıktık ve yeme öğünümüze kadar da bir zaman geçireceğiz. Bu sürede bizim açlık atağı geçirmemizi engellemesi için sağlıklı yağ alımı vücudumuz için önemli olacaktır. Sağlıklı yağlar vücudumuza uzun süreli tokluk hissi sağlayacaktır.

Spor öncesi örnek ara öğünü :

* 1/2 dilim tam tahıllı ekmek + 1 ince dilim peynir + 5 adet zeytin

* 1 bardak kefir + 5-6 adet çiğ badem-fındık / 2 tam ceviz

* 3 yk yulaf + 1su bardağı süt + 1 tam ceviz +tarçın

Spor sonrasında ise kas oranımızı artırmak ve gün içinde uzun süreli tokluk hissi yaşamamız açısından protein ağırlıklı beslenmemiz daha uygun olacaktır.

Spor sonrası örnek ana öğün :

* 2 tam yumurtadan omlet + 1 dilim peynir + domates-salatalık

* Izgara et/tavuk/balık + mevsim yeşillikleri

Herhangi sağlık probleminiz yoksa ve kuvvet antrenmanı değil sadece kardiyo yapacaksanız, kardiyoyu sabah açken yapmak hızlı kilo vermek için güzel bir yöntem olabilir. Bu durumda enerji vermesi için kafein içeren içecekler tercih edebiliriz. Mesela bir fincan sade kahve içmek ardından 40-50 dk tempolu yürüyüş yapmak ve sonrasında protein ağırlıklı bir kahvaltı etmek iyi bir alternatif olabilir.

 

 

 

Yaza bu kadar az kalmışken eve sıkıştığımız bu günlerde en sık yaptığımız aktivitelerden biri de  yeni yemekler denemek ve elbette afiyetle yemek. Bunun üzerine hareketsizlik de eklenince kaçınılmaz kilolara inat,  yağ yakımını hızlandıran 5 besini sizlerle paylaşmamak olmaz :

  • Greyfurt : Suyunu sıkmak yerine, posası ile tüketmeniz önerilen greyfurt tam bir metabolizma dostu. Düşük kalorisi ve lifli yapısı ile yağ yakımını hızlandırmasının yanında, güçlü bir antioksidan ve C vitamini deposu greyfurtu öğünlerinize eklemeniz için sebebiniz ne kadar da çok.

 

  • Limon : Hazmı kolaylaştırması ile tanınan limon suyu en iyi dostlarınızdan biri. Özellikle sabahları ılık suya sıkacağınız limon suyu sindirim konusunda size tam destek veriyor. Tansiyon, astım, kanser gibi pek çok hastalığa karşı sayısız faydası ise cabası.
  • Kırmızı biber : Sindirimi hızlandıran, posa içeriği yüksek  lezzeti ile baş döndüren kırmızı biber hepimizin baş tacı. Kırmızı biberin acısını seviyorsanız ise, tam isabet.

 

  • Zencefil :  İştah kesici özelliği ile obezite tedavilerinde kullanılmakta olan amfetabin adlı maddeyi içerisinde bulunduran zencefil, açlık hissine gidermekle kalmayıp, metabolizmayı da hızlandırarak size adeta en büyük iyiliklerden birini yapıyor. Stres hormonu ve bel bölgesi yağlanmasına sebep olan kortizol ise zencefil ile azalıyor. Rendelenmiş taze zencefili ve bir kaşık balı kaynamış suya ekleyip 5 dakika bekleterek tüketebilirsiniz.
  • Tarçın : Yüksek oranda lif içeren tarçın, tokluk hissinin daha uzun sürmesini sağlar ve yemek yeme isteğini törpüler. Aynı zamanda yemekten önce tükettiğinizde mideyi rahatlatan bu aromatik bitki ağız kokusunun da önüne geçiyor.

 

Besinlerin zayıflama konusunda tek başına yeterli olmadıklarını elbette biliyoruz. Aynı zamanda belli rutinlerde yapacağınız egzersiz ve yürüyüş ile zayıflama sürecinizi hızlandırmayı ihmal etmeyiniz 🙂

 Diyetisyenlerin Ortak Zayıflatma Sırları 

 

Bir çoğumuz hayatımızın belli dönemlerinde kilo verme isteğiyle diyetisyene gitmiş veya gitmeyi düşünmüşüzdür. Yaz ayları yaklaşırken herkes kolay zayıflama yöntemlerini araştırıyor. Her diyetisyenin ve zayıflama ekolünün kendine has önerileri olsa da bazı şeyler var ki bir çoğunda ortak. Bu zayıflatma sırlarını sizler için derledik: 

 

Her öğünde yeşillik: Tüm diyetisyenler önerir ki; kahvaltı dahil her öğünde bol yeşillik tüketilmeli. Her mevsim taze olarak bulunabilen roka, maydanoz, dereotu, tere, marul gibi lif ve kalsiyum bakımından zengin olan bu besinler sindirimi hızlandırıp kolaylaştıracaktır. 

 

Yağ yakıcı tarif: Yine bir çok diyetisyen bu üçlüyü akşam yemekleri ile beraber önerir. Bir çorba kasesi içerisinde hazırlayabileceğiniz tarifte, 4-5 çorba kaşığı yoğurt, bir tatlı kaşığı kadar kırmızı biber ve yarım limonun suyu yer alıyor. Hepsini karıştırıp yiyebilirsiniz. Bu da yağ yakıcı işlev görüyor. 

 

Yürüyüş: Ortak görüş haftada en az 3 gün, 45 dakika yürüyüş yapılması. Erken saatlerde olması güne zinde başlamanızı sağlıyor. 

 

Doğru bildiğimiz yanlışlar: Özellikle Türk toplumunda alıştığımız ve hepimizin severek yediği bazı yiyecekler aslında birlikte tüketilmemeli. Örneğin kalsiyum ve protein ikilisi tüketim alışkanlığımız. Et, döner, köfte gibi protein içerikli yiyeceklerin yanında içilen kalsiyum içerikli ayran, birlikte yenilen yoğurt yanlış bir kullanım oluşturuyor. Böylece hem besinlerin faydasını yeterince alamıyoruz hem de vücudumuzda kilo depolanıyor. Önerilen ise kalsiyum ve C vitamini içeriklerini birlikte almak. Yine bir alışkanlığımız olan yoğurtlu ıspanak yerine, zeytinyağlı hazırladığımız ıspanağı limonlu yemek. Böylece hem ıspanakta bulunan demiri alabiliyor hem de kilo almamış oluyoruz. 

 

Zeytin faydalı ama zayıflama için masum değil: Kahvaltılarımızın olmazsa olmazı zeytin. 4 tane yediğimizde 1 çorba kaşığı kadar zeytinyağı içmiş gibi yağ alıyoruz kendisinden. Diyetisyenler zayıflama amacıyla baş vurduğumuzda özellikle ilk haftalarda zeytin yememizi önermiyor. Sonrasında ise 4-5 adedi geçmememizi tavsiye ediyorlar. 

 

Yağı ölçerek koyun: Her birimiz zayıflamak istediğimizde yüksek bir motivasyonla kendimizi salatalara ve zeytinyağlılara veririz. Fakat bilmeliyiz ki bu yemeklere eklediğimiz yağın ölçüsü çok önemli. Zeytinyağlı oluşu bir yemeği yeterince diyet dostu yapmıyor. Zeytinyağını yemeklerde kullanacaksak çorba kaşığı ile ölçüp öyle tencere veya tavaya dökmeliyiz. Salata soslarını ise ayrı bir kapta hazırlamalı ve yine 1 çorba kaşığını geçmeyecek oranda yağ kullanmalıyız. 

 

Limon ölçüsünde kullanılmalı: Zayıflama amacıyla sabah kalkar kalkmaz içilen limon sularını mutlaka duymuşsunuzdur. Limon da her ne kadar ekşi de olsa portakal, mandalina ile birlikte narenciye grubundan gelir ve yüksek şeker oranına sahiptir. Zayıflatmaya yardımcıdır fakat günde bir limon ölçüsü geçilmemelidir. 

 

Dostumuz Tarçınlı Su: Birçok diyetisyen tarçını tatlandırıcı ve kan şekerini düzenleyici özelliğinden dolayı danışanlarına önerir. Günde 3 öğünde, içebileceğiniz sıcaklıkta bir bardak suyu, bir kabuk tarçın ile çay kaşığı karıştırır gibi karıştırın. Bu yağ yakımını hızlandırıp, şeker oranınızı düzenleyecektir. Aynı kabuk tarçını 2 gün boyunca kullanabilirsiniz. Tarçını sıcak suyun içinde bırakmayın bu içerisindeki zehirli maddelerin çıkmasına sebep olacaktır. Karıştırıp çıkarılmalı. 

 

Bol su için: Tüm diyetisyenlerin ve doktorların ortak görüşü elbette bol su tüketmemiz gerektiği. Günde kaç litre su tüketmeniz gerektiğini en basit formülü ile; kilonuzu 0.033 ile çarparak bulabilirsiniz. 

 

Sulu yemekleri süzerek yiyin: Yemeğin tüm tuzlu salçası, yağı suyundadır. Bu sebeple sulu yemek yemek sağlıklıdır fakat zayıflama döneminizde suyunu süzerek yemeniz önerilir. 

 

Sebze yemek güzel, ya patates?: Ortak görüş nişasta yönünden zengin patatesin her türlü pişmiş haline bir süre ara vermek gerektiği. 

 

Ara öğünler ekleyin: Çoğu kişi ara öğün yapacak vakit bulamamaktan veya ana öğünleri bile atlayıp çok uzun saatler aç kaldığı için kilo veremiyor. Çok az bir vakit ayırıp öğleden önceye ekleyeceğiniz bir şekersiz kahve ve saat 15.00 gibi yiyebileceğiniz bir iki ceviz, birkaç küçük kuru meyve ile ara öğünleri yapabilirsiniz. 

 

Ekmek düşman değil: Canan Karatay hariç çoğu uzman ekmek yememizi öneriyor. Bir çok diyetisyen danışanlarının 3 ana öğününe 1’er dilim sağlıklı ekmek ekliyor. Siyez, tam buğday unundan üretilmiş, mümkünse ekşi mayalı ekmeklerin dostumuz olduğunu söylüyorlar. Ekmek dilimi sayısı ve kaç öğünde tüketilmesi gerektiği sizin kendi kilonuz ve beslenme alışkanlıklarınıza göre farklılık gösterebilir. 

 

Sağlıklı yağlardan beslenin: Ortak sır, zayıflamak isteyenleri tamamen yağdan uzak tutmak değil. Ara öğünlerde alabileceğiniz ceviz, badem, fındık gibi sağlıklı kuruyemişlerde bulunan yağdan faydalanılmasını hepsi öneriyor. Yemek ve salatalarda belli ölçüde zeytinyağı kullanılması da faydalı görülüyor.

 

Ve son olarak hepimizin bildiği, diyetisyenlerin de ortak önerisi hem sağlıklı beslenmek için hem de zayıflama dönemimizde özellikle dikkat etmemiz gereken şeyler; fast food tarzı beslenmekden uzak durmak, asitli içecekler ve bol şekerli meyve suları, soğuk çayları tüketmemek, tatlılara bir süre ara vermek, pirinç makarnadan uzak durmak, gece geç saat atıştırmalıklarını bırakmak.

Omega 3 vücudumuz için çok gerekli olan fakat vücudumuz tarafından üretilemeyen yağ asitleridir. Sağlıklı bir şekilde doğmamıza, büyümemize, ürememize ve yaşamamıza yardımcı olur. Bu sebeple her gün doğal yiyeceklerle veya gıda destekleriyle alınması gerekiyor. Tam bir can dostudur. Omega 3 nelerde var? ve Omega 3’ün faydaları nelerdir? derseniz Prof.Dr Canan Karatay “Karatay Diyetiyle Yaşam Boyu Sağlık” kitabında şu şekilde açıklıyor:

 

Omega 3’lerin asıl görevi vücudumuzda bulunan bütün hücre zarlarının oluşmasını ve normal şekilde çalışmasını sağlamaktır. Bu yağlar hücre zarlarını kuvvetlendirir ve dış etkenlere karşı yıpranmalarını önler.

 

Omega 3 nelerde var?

 

*Somon, Norveç uskumrusu, palamut, hamsi ve sardalya gibi soğuk deniz balıklarında

*Çayır ve çimenlerde özgürce dolaşan kuzu ve keçi gibi hayvanların etlerinde

*Serbest dolaşan tavukların etlerinde

*Keten tohumunda

*Semizotunda

*Kabak ve ayçiçeği çekirdeklerinde

*Fındık, fıstık,ceviz ve badem gibi kuru yemişlerde

 

Bu yiyeceklerin doğal ve işlenmemiş olması önemlidir.

 

Omega 3’ün faydaları nelerdir?

 

*Kilo alma ve obeziteyi önler, kilo vermeye yardımcıdır.

*Tip-2 diyabet hastalığını önler ve tedavisini kolaylaştırır.

*Damar sertliği, hipertansiyon, kalp ve damar hastalıklarını, kalp krizi ve felç riskini önler.

*Adet öncesi görülen sıkıntı ve ağrıları önler.

*Sperm azlığını giderir, döllenmeyi kolalaştırır.

*Bağışıklık sistemini güçlendirip, bakteri ve virüslerin neden olduğu hastalıklara karşı direnci artırır.

*Alerjileri önler.

*Meme ve kolon kanserinden korur.

*Polikistik over sendromu denilen yumurtalık hastalığını önler.

*Ani ölümleri önler.

*Sedef hastalığını önler.

*Depresyon ve şizofreniyi, ayrıca lohusalıkta ortaya çıkan depresyonu önler.

*Eklemlerde meydana gelen ağrı,şişlik, ve sertlikleri, ileri yaşlarda sıklıkla görülen vücut ağrılarını önler.

 

Omega 3 hangi miktarda alınmalıdır?

 

Günde 1-3 gr saf Omega 3 kapsülü alınabilir. Doğal yolla almak isteyenler için 1 adet Norveç Uskumrusu yenildiğinde 5-7 gr Omega 3 alınmış olur.